Para Para mıdır?


“Kartla ödemeniz mümkün mü? Aksi takdirde kasaya inmem gerekecek.” Geçenlerde gittiğim hastanede nakit parayla ödeme yapmaya çalışırken, banko görevlisinden aldığım cevap bu oldu. “O kadar mı kullanılmıyor artık para?” dedim. Gülümseyerek, “Evet, pek kimse kullanmıyor.” dedi. Daha fazla direnmeden para kartımı çıkarıp ödemeyi yaptım. Bir süre sonra, aynı hastane içinde başka bir doktorun ödeme noktasındaydım. Yine para olduğuna inandığım kağıt parçasını doğrulttum bankodaki genç kıza. Yanında oturan iş arkadaşlarıyla beraber birden ayaklandılar ve oradan oraya koşuşturdular. Verdiğim tanımlanamayan nesneyle ne yapacaklarını şaşırmışken, “Sizde de yok heralde nakit para, tamam kartla öderim.” dedim. O gün duydukları en güzel cümle buydu bence.

Sahi para, para değil miydi artık? O kadar mı alışmıştık bir şeyleri alabilmenin tek yolunun plastik bir nesne olmasına? Kendimizin olmayan parayı harcamayı, kendimizin olan parayla ise göz teması kurmamayı bu kadar mı benimsemiştik?

Ben finansçı değilim, dolayısıyla kredi kartı kullanımının ülke ekonomisine fayda/zarar tablosunu filan çıkaramayacağım size. Yalnızca bir tüketici olarak, kredi kartı severlikten nakite geçişimin bende yarattığı faydalardan bahsedeceğim.

*Parayla ilişkimi soyuttan somuta taşıdım.

Eskiden ne kazandığımın ve ne harcadığımın pek bilincinde değildim. O kağıtları elime aldığım andan itibaren kazanç-değer-ihtiyaç-istek kavramlarını çok daha anlamlı denklemlere oturtabildiğimi ve para biriktirebildiğimi gördüm.

*Önce kazanıp sonra harcamaya başladım.

Kart kullandığım dönemlerde önce harcayıp sonra kazanmaya çalışırken -denizin tuzu saçlarımdan gideli aylar olmuşken, benim hala o parayı ödemem gibi- nakit sisteminde kazandığım parayı harcıyor olmak satın aldığım her ne ise -seyahat, kıyafet, yemek- ondan daha fazla keyif almamı sağladı.

*Kendimi daha özgür hissettim.

Seçimlerimi, bileklerimde prangalar olmadan, özgürce yapabilmek belki de en kıymetli değişim oldu. Hayatımın kontrolünün birtakım sistemlerde değil kendimde olduğunu hissetmek paha biçilemezdi.

Kredi kartından cefa çekmişlerin yanı sıra kartlarını bilinçli kullanan ve çok çeşitli bilet, puan gibi hoşluklarla durumu lehine çevirdiğini düşünenler olabilir. Ben hepinize, bir süreliğine nakitle flört edip, o ilişkiye şans vermenizi öneririm. Sizi mutlu etme konusunda o plastikten daha iyi iş çıkaracağına şüphem yok.

Baktınız sevmediniz, bankalar kırmızı halılarıyla sizi her zaman kucaklamaya hazır, üzülmeyin.

Begüm

Comments are closed.